Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

. . 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Bunlarsэz yapamam. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Beni зok etkiledi. Orada doрdum. . 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. . Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. O da kabul etti. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Bьtьn tьrlere saygэm var. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. . Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Tiyatroda, operada, sinemada. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Ne gelen oldu ne de giden. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Beni onun yanэna verdiler. O rahatsэz oluyordu. Borusan bunlardan biridir. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. "Hani юarkэ"" diye sordum. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. . MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Onlarla iftihar ediyorum. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Цrneрin bakkala giderken. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Enstrьman црrenmek зaba ister. Dr. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Эntihara kadar gidebilirdim. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Okul Эstanbul'daydэ. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Saim Akзэl. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. . Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Юimdi de Эsrail-Filistin. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Bana "Sen kemana" dediler. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. . Эnюallah dьzelir. . Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Kitap ve gazete okumayэ da. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Tiyatroda, operada, sinemada. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. . HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. . Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Orada doрdum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. . Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Bunlarsэz yapamam. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. O da kabul etti. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Beni зok etkiledi. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. . Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Okul Эstanbul'daydэ. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Saim Akзэl. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Kitap ve gazete okumayэ da. Beni onun yanэna verdiler. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. . . Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. . BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Bьtьn tьrlere saygэm var. Onlarla iftihar ediyorum. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Borusan bunlardan biridir. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. "Hani юarkэ"" diye sordum. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. O rahatsэz oluyordu. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Dr. . Ne gelen oldu ne de giden. . Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Эntihara kadar gidebilirdim. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Цrneрin bakkala giderken. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Эnюallah dьzelir. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Юimdi de Эsrail-Filistin. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Enstrьman црrenmek зaba ister. Bana "Sen kemana" dediler. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr.