Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. . Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. . Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. . O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Юimdi de Эsrail-Filistin. Dr. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Orada doрdum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. . BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Цrneрin bakkala giderken. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Saim Akзэl. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bunlarsэz yapamam. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Ne gelen oldu ne de giden. Bana "Sen kemana" dediler. Эnюallah dьzelir. Bьtьn tьrlere saygэm var. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Okul Эstanbul'daydэ. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. . Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Beni зok etkiledi. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. "Hani юarkэ"" diye sordum. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. O da kabul etti. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Tiyatroda, operada, sinemada. . Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. . O rahatsэz oluyordu. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Borusan bunlardan biridir. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Эntihara kadar gidebilirdim. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Beni onun yanэna verdiler. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Kitap ve gazete okumayэ da. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. . Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Onlarla iftihar ediyorum. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. . Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Tiyatroda, operada, sinemada. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Borusan bunlardan biridir. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Bunlarsэz yapamam. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Юimdi de Эsrail-Filistin. O da kabul etti. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Okul Эstanbul'daydэ. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Beni зok etkiledi. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Dr. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Bьtьn tьrlere saygэm var. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. . Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. . Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. . . Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Ne gelen oldu ne de giden. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Orada doрdum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. "Hani юarkэ"" diye sordum. Эnюallah dьzelir. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. . Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. . ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Enstrьman црrenmek зaba ister. Эntihara kadar gidebilirdim. . Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Цrneрin bakkala giderken. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Saim Akзэl. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. . SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. . Beni onun yanэna verdiler. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Kitap ve gazete okumayэ da. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Onlarla iftihar ediyorum. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. O rahatsэz oluyordu. Bana "Sen kemana" dediler. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim.