Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

"Hani юarkэ"" diye sordum. . ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. . Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Kitap ve gazete okumayэ da. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Bьtьn tьrlere saygэm var. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. . Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Эntihara kadar gidebilirdim. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Enstrьman црrenmek зaba ister. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Цrneрin bakkala giderken. Bana "Sen kemana" dediler. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Borusan bunlardan biridir. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Orada doрdum. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. O da kabul etti. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Tiyatroda, operada, sinemada. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. . Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. . 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. . Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Okul Эstanbul'daydэ. O rahatsэz oluyordu. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. . Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Эnюallah dьzelir. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. . Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Ne gelen oldu ne de giden. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Onlarla iftihar ediyorum. . Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Bunlarsэz yapamam. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Beni зok etkiledi. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Saim Akзэl. Dr. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Beni onun yanэna verdiler. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Юimdi de Эsrail-Filistin. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Эntihara kadar gidebilirdim. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Bana "Sen kemana" dediler. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. "Hani юarkэ"" diye sordum. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Bьtьn tьrlere saygэm var. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. . Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. . Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Beni onun yanэna verdiler. Цrneрin bakkala giderken. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Borusan bunlardan biridir. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. . Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Юimdi de Эsrail-Filistin. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Saim Akзэl. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. . Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. . Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. O da kabul etti. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. . HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Okul Эstanbul'daydэ. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Kitap ve gazete okumayэ da. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. . Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. O rahatsэz oluyordu. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Enstrьman црrenmek зaba ister. . Эnюallah dьzelir. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Bunlarsэz yapamam. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Onlarla iftihar ediyorum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Ne gelen oldu ne de giden. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Dr. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Beni зok etkiledi. Tiyatroda, operada, sinemada. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. . Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Orada doрdum. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum.