Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

 
Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Цrneрin bakkala giderken. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Эnюallah dьzelir. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. . Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Orada doрdum. Saim Akзэl. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Эntihara kadar gidebilirdim. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Ne gelen oldu ne de giden. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. . Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. "Hani юarkэ"" diye sordum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Bana "Sen kemana" dediler. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Beni onun yanэna verdiler. . Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Юimdi de Эsrail-Filistin. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. . Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Bьtьn tьrlere saygэm var. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. O da kabul etti. Borusan bunlardan biridir. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Beni зok etkiledi. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. . . Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Bunlarsэz yapamam. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. . Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Onlarla iftihar ediyorum. Okul Эstanbul'daydэ. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Tiyatroda, operada, sinemada. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Kitap ve gazete okumayэ da. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. . Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. O rahatsэz oluyordu. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. . Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Dr.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Эnюallah dьzelir. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Юimdi de Эsrail-Filistin. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Bunlarsэz yapamam. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Orada doрdum. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Цrneрin bakkala giderken. Bana "Sen kemana" dediler. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. . Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. . . Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. O da kabul etti. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Bьtьn tьrlere saygэm var. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Borusan bunlardan biridir. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. . Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. . Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. . Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. . Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. . Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Okul Эstanbul'daydэ. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Dr. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Tiyatroda, operada, sinemada. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Beni onun yanэna verdiler. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Onlarla iftihar ediyorum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Enstrьman црrenmek зaba ister. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Beni зok etkiledi. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. "Hani юarkэ"" diye sordum. . Kitap ve gazete okumayэ da. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Ne gelen oldu ne de giden. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Saim Akзэl. Эntihara kadar gidebilirdim. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. O rahatsэz oluyordu. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim.