Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Enstrьman црrenmek зaba ister. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Borusan bunlardan biridir. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. . Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Эnюallah dьzelir. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Beni зok etkiledi. Orada doрdum. Dr. Kitap ve gazete okumayэ da. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Цrneрin bakkala giderken. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. . Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Bьtьn tьrlere saygэm var. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Beni onun yanэna verdiler. . Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Ne gelen oldu ne de giden. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Эntihara kadar gidebilirdim. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. . Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Tiyatroda, operada, sinemada. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. . O da kabul etti. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Okul Эstanbul'daydэ. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. . Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. O rahatsэz oluyordu. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. "Hani юarkэ"" diye sordum. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Bunlarsэz yapamam. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Юimdi de Эsrail-Filistin. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. . . Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Onlarla iftihar ediyorum. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. . Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Saim Akзэl. Bana "Sen kemana" dediler. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. . Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Эntihara kadar gidebilirdim. "Hani юarkэ"" diye sordum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Beni зok etkiledi. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. . Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Borusan bunlardan biridir. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Ne gelen oldu ne de giden. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Kitap ve gazete okumayэ da. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. . Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. O da kabul etti. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Beni onun yanэna verdiler. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. . Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. . MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Orada doрdum. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Tiyatroda, operada, sinemada. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Юimdi de Эsrail-Filistin. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. . Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Dr. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Bana "Sen kemana" dediler. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. O rahatsэz oluyordu. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. . Saim Akзэl. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Эnюallah dьzelir. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. . Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Enstrьman црrenmek зaba ister. . Цrneрin bakkala giderken. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Okul Эstanbul'daydэ. Bьtьn tьrlere saygэm var. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Onlarla iftihar ediyorum. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Bunlarsэz yapamam. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli.